Thông tin này được đăng tải trên báo Đời sống Pháp luật ngày 2/2/2025. Bài viết có tiêu đề: “Về thăm họ hàng dịp Tết, tôi nhận ra 3 kiểu tư duy cổ hủ sau sẽ kìm hãm cuộc đời đứa trẻ”. Nội dung cụ thể như sau:
Đây là chia sẻ của một chị K. Linh, một bà mẹ 2 con ở Hà Nội:
Tết đến, vợ chồng tôi về quê thăm họ hàng như một thói quen đã thành truyền thống. Những ngày đầu năm, ngoài niềm vui sum vầy, tôi cũng có dịp lắng nghe những câu chuyện từ người lớn và quan sát cách họ giáo dục con cháu mình. Điều khiến tôi suy ngẫm nhiều nhất chính là những tư duy cổ hủ vẫn đang tồn tại, vô tình kìm hãm sự phát triển của trẻ nhỏ.
Dưới đây là ba kiểu tư duy mà tôi cho rằng, nếu không thay đổi, sẽ làm hạn chế tương lai của một đứa trẻ.
Ảnh minh họa
1. “Con nít thì biết gì, cứ nghe lời người lớn là được”
Một số câu nói tôi nghe nhiều nhất trong những ngày Tết là: “Trẻ con thì biết gì mà nói!”; “Người lớn nói thì nghe, đừng có cãi!”;…
Tôi thấy nhiều đứa trẻ có ý kiến, có suy nghĩ riêng nhưng ngay lập tức bị bác bỏ chỉ vì chúng còn nhỏ. Người lớn luôn nghĩ rằng trẻ con không đủ hiểu biết, không cần được lắng nghe, và tốt nhất là cứ làm theo lời dạy bảo của người lớn.
Nhưng thực tế, trẻ con ngày nay có tư duy rất nhạy bén. Chúng cần được khuyến khích bày tỏ suy nghĩ, được hỏi ý kiến và tôn trọng quan điểm. Việc dập tắt tiếng nói của trẻ từ nhỏ sẽ khiến chúng mất dần sự tự tin, không dám thể hiện bản thân và luôn phụ thuộc vào người khác khi lớn lên.
2. “Học giỏi chưa chắc đã thành công, cứ lo kiếm tiền sớm là tốt nhất”
Tôi gặp một người bà con có con trai đang học lớp 9, nhưng thay vì khuyến khích con học hành, họ lại bảo: “Học nhiều làm gì, sau này cũng đi làm kiếm tiền thôi!” hay “Quan trọng là biết làm ăn, không cần học giỏi!”;…
Đây là kiểu tư duy rất phổ biến ở các vùng quê, nơi nhiều người tin rằng học giỏi không quan trọng bằng việc kiếm tiền sớm. Họ khuyến khích con cái nghỉ học để đi làm phụ giúp gia đình thay vì tiếp tục đầu tư vào giáo dục.
Tất nhiên, thành công không chỉ đến từ con đường học vấn, nhưng tri thức là nền tảng quan trọng giúp một đứa trẻ có tư duy sắc bén, biết cách thích nghi với xã hội hiện đại. Nếu một đứa trẻ không được học tập đầy đủ, cơ hội để chúng phát triển và bứt phá khỏi hoàn cảnh sẽ ít đi rất nhiều.
3. “Con gái thì cần gì học cao, chỉ cần lấy chồng tốt là đủ”
Một quan niệm khác khiến tôi cảm thấy tiếc nuối là suy nghĩ về vai trò của con gái trong gia đình. Trong bữa cơm ngày Tết, tôi nghe một bác họ nói với con gái mình: “Là con gái thì quan trọng nhất là lấy được chồng tốt, học nhiều làm gì!”; “Con gái giỏi quá cũng không hạnh phúc đâu, sau này vẫn phải lo chuyện chồng con thôi!”;…
Quan điểm này đã tồn tại từ rất lâu, khiến nhiều bé gái bị giới hạn ước mơ ngay từ nhỏ. Họ bị dạy rằng dù có học giỏi, có tài năng đến đâu, cuối cùng vẫn chỉ cần một cuộc hôn nhân ổn định. Điều này vô tình khiến nhiều bé gái không dám theo đuổi đam mê, không tin vào năng lực của chính mình và sống phụ thuộc vào người khác.
Nhưng thực tế, phụ nữ hoàn toàn có thể tự lập, thành công và xây dựng cuộc sống của riêng mình. Giáo dục không chỉ giúp con gái có sự nghiệp vững vàng, mà còn giúp họ có tư duy độc lập, tự chủ trong mọi quyết định của cuộc đời.
Trẻ em giống như những mầm cây non, chúng sẽ phát triển theo cách mà môi trường xung quanh nuôi dưỡng. Những tư duy cổ hủ, dù vô tình hay cố ý, cũng sẽ trở thành rào cản kìm hãm sự phát triển của trẻ.
Là cha mẹ, người lớn trong gia đình, thay vì áp đặt suy nghĩ cũ kỹ, hãy lắng nghe và tạo điều kiện cho trẻ em được phát triển theo cách tốt nhất. Một thế hệ tương lai không thể vươn xa nếu vẫn bị trói buộc bởi những quan niệm lạc hậu.
Bạn đã từng nghe thấy câu nói: “Nếu con cái xuất sắc, hãy để chúng bay cao bay xa, nếu con cái chỉ là những người bình thường, hãy giữ chúng ở bên cạnh mình”
Khi một đứa trẻ xuất sắc, có tài năng và khát vọng lớn, cha mẹ nên khuyến khích và tạo điều kiện để con phát triển, dù điều đó đồng nghĩa với việc con phải rời xa gia đình để theo đuổi ước mơ. Đó là cách để con bay cao, vươn xa và phát huy hết tiềm năng của mình. Giữ con ở bên cạnh trong trường hợp này có thể vô tình giới hạn sự phát triển của con, khiến con không thể đạt được những thành tựu xứng đáng.
Ngược lại, nếu con chỉ là một người bình thường, không có tham vọng lớn hay năng lực vượt trội, việc giữ con ở bên cạnh không phải để kiểm soát mà là để con có một chỗ dựa vững chắc. Gia đình sẽ là nơi giúp con có cuộc sống ổn định, tránh xa những cạnh tranh khắc nghiệt và áp lực quá lớn.
Quan trọng nhất, cha mẹ cần hiểu rõ con mình để đưa ra lựa chọn phù hợp, giúp con có cuộc sống hạnh phúc nhất.
Nguồn: https://www.webtretho.com/f/goc-lam-me/3-kieu-tu-duy-day-do-co-hu-sau-se-kim-ham-cuoc-doi-dua-tre